کافئین یک ماده طبیعی است که از گیاهان گرفته می شود.خواب و کافئین و تاثیرات آن همیشه مورد بحث بوده است . منابع طبیعی کافئین عبارتند از: دانه قهوه، برگ چای و دانه کاکائو. کافئین را نیز می توان به شکل مصنوعی تولید کرد.
کافئین نوعی دارو است که هوشیاری را افزایش می دهد، این نوع دارو ها را محرک می نامند. کافئین از رسیدن هورمون های محرک خواب مثل ادنوزین به گیرنده هورمون جلوگیری می کند.
کافئین به سرعت بر بدن تاثیر می گذارد. برای جذب شدن و تأثیر گذاری کامل به 30 تا 60 دقیقه نیاز دارد و 3 تا 5 ساعت طول می کشد که بدن شما نصف آن را استفاده کند و از جریان خون حذف کند. کافئین باقی مانده زمان زیادی در بدن شما باقی خواهد ماند.
54% مصرف کافئین در دنیا از طریق قهوه است و 43% باقی از طریق چای.
کافئین هم آثار مثبت و هم منفی دارد. این آثار بستگی به زمان و مقدار مصرف دارد.
آثار مثبت
کافئین یک عامل هوشیاری نسبتاً مؤثر به حساب می آید که می تواند اثر مثبتی بر روی زمان عکس العمل، حوصله و عملکرد ذهنی بگذارد. یک دوز معمولی کافئین حدود 50 تا 200 میلی گرم. دوز های بالا تر تاثیر قوی تری میگذارند. مثلاً یک دوز 500 یا 600 میلی گرمی کافئین می تواند تاثیری مانند یک دوز ضعیف آمفتامین بر روی شخص داشته باشد.
کافئین وقتی بهتر عمل می کند که آن را به صورت متناوب مصرف کنید. وقتی مصرف کافئین روزانه می شود، تأثیر کم تری به عنوان یک محرک خواهد داشت چون بدن انسان به آن عادت می کند.
آثار منفی
کافئین می تواند آثار مخربی بر روی خواب داشته باشد. بدیهی ترین اثر آن دشوار کردن خوابیدن است. تحقیقات ثابت کرده اند که کافئین ساعت بیولوژیک بدن را نیز به هم می ریزدو باعث کاهش زمان کلی خواب می شود. بر اساس تحقیقات، مصرف کافئین 6 ساعت قبل از خواب به طور کلی 1 ساعت ازخواب شخص کاهش می دهد.
کافئین مقدار خواب عمیق را نیز کاهش میدهد. ممکن است که این آثار بر روی افراد مسن قوی تر هم باشند چون بدن آن ها زمان بیش تری صرف می کند تا کافئین را دفع کند.
در دوز های بالا کافئین می تواند باعث مشکلات زیر شود:
بی خوابی مزمن
مشکلات گوارشی
حالت تهوع
تپش قلب شدید
مقاله های بیشتر درباره کیفیت خواب